Kitap İnceleme

Aslan Asker Şvayk, insanlık tarihinin en acımasız savaşlarından birini, Birinci Dünya Savaşı?nı, tüm anlamsızlıkları, gülünçlükleriyle yerden yere vuran bir yergi başyapıtı. Çek yazar Jaroslav Ha?ek?in, savaş çığırtkanlığını, militarizmi, devlet buyurganlığını gözünün yaşına bakmadan eleştirdiği bir mizah klasiği. Şvayk ise dünya edebiyatının en unutulmaz karakterlerinden biri. İşte, Ha?ek?in kahramanı Şvayk, Prag?da bir yandan soy­suz hilkat garibelerini millete soylu köpekler diye yutturmak­la, bir yandan da dizlerindeki romatizma ağrılarıyla uğraşırken, kendini birden böylesi bir boğazlaşmanın içinde bulur. Ama Aslan Asker Şvayk romanında, bu uluslararası kapışmanın yanı sıra, Çek ulusunun Avusturya İmpara­tor­luğu?na, Habsburgların egemen kılmaya çalıştığı Alman dili ve kültürüne karşı gös­terdikleri direnişin, verdikleri bağımsızlık savaşımının günde­lik yaşamdaki yansımalarını da izleriz; kuşkusuz, Ha­?ek?in her zamanki ince alaycılığıyla. O yüzden, Aslan Asker Şvayk, sava­şa karşı apaçık bir edebî manifesto olmasının yanı sıra, Avus­turya ve Alman buyurganlığına karşı Çek kültürünün benzer­siz bir kafa tutuşudur.